Nowotwory serca u zwierząt, choć rzadkie, stanowią poważne wyzwanie diagnostyczne i terapeutyczne. Najczęściej występują w postaci zmian guzowatych zlokalizowanych przy podstawie serca, które mogą naciekać na ściany serca, a nawet wnikać do jego jam, doprowadzając do poważnych konsekwencji hemodynamicznych.

Wyróżniamy różne typy nowotworów serca, charakteryzujące się zróżnicowanym tempem wzrostu. Część z nich rośnie powoli nie dając żadnych objawów klinicznych przez wiele miesięcy, podczas gdy inne wykazują się szybkim tempem wzrostu, co prowadzi do nagłego pogorszenia stanu pacjenta.

Guz podstawy serca o wymiarach 2,51 cm*2,34 cm

Kogo i w jakim wieku może dotyczyć problem nowotworów serca?

Z naszych obserwacji wynika, że guzy serca najczęściej występują u starszych psów. U kotów występują one niezwykle rzadko. Najczęściej zmiany nowotworowe w obrębie serca wykrywamy u mieszańców. Jednakże zauważamy znaczną predylekcję poszczególnych ras do takich zmian. Przede wszystkim są to boksery, buldogi francuskie, owczarki niemieckie, yorki, amstaffy, golden retrievery, dog de bordeaux, husky, jamniki i buldogi angielskie. Na podstawie naszych statystyk nieznacznie częściej diagnozujemy nowotwory serca u samców.

Rodzaj nowotworu serca – czy to jest istotne?

W trakcie diagnostyki staramy się odpowiedzieć na pytanie – z jaką zmianą mamy do czynienia? Kluczowym elementem diagnostyki jest identyfikacja rodzaju zmiany, co pozwala na określenie rokowania. Niestety, proces ten często stanowi wyzwanie, ponieważ guzy serca wykazują dużą różnorodność w obrazie echokardiograficznym i mogą być zlokalizowane w nietypowych miejscach, co utrudnia ich identyfikację. Niemniej jednak, badanie echokardiograficzne pozwala na wstępne zaklasyfikowanie guzów do trzech głównych grup:

  • Naczyniakomięsak krwionośny (hemangiosarcoma, HSA)
  • Guzy podstawy serca
  • Guzy niesklasyfikowane
  1. Naczyniakomięsak krwionośny (hemangiosarcoma, HSA)
Pies Ronin, HSA 3,78*4,10 cm

Naczyniakomięsak jest drugim, najczęściej występującym nowotworem serca. Jak sama nazwa wskazuje jest on nowotworem naczyń, a dokładnie śródbłonka, który wyściela wewnętrzną powierzchnię naczyń krwionośnych. Hemangiosarcoma może występować w postaci skórnej, podskórnej oraz narządowej. Postać narządowa najczęściej manifestuje się obecnością zmian w takich narządach jak śledziona, serce oraz wątroba. Niestety, naczyniakomięsak charakteryzuje się dużym potencjałem przerzutowym. Naczyniakomięsak serca może być zmianą pierwotną, ale także przerzutową. HSA serca również może dawać zmiany przerzutowe w innych narządach. Często obserwujemy jednoczesne występowanie naczyniakomięsaka zarówno w sercu, jak i w śledzionie. Nie jest do końca jasne, czy zmiany w śledzionie są przerzutami z serca, czy odwrotnie. Niemniej jednak, w przypadku podejrzenia naczyniakomięsaka w jednym z tych narządów, konieczne jest dokładne zbadanie drugiego,

Rozpoznanie naczyniakomięsaka staramy się ustalić na podstawie obrazu echokardiograficznego. Wskazówkami, które przemawiają za tym typem nowotworu jest w największej mierze jego lokalizacja, wygląd w obrazie echokardiograficznym oraz przebieg kliniczny. Zawsze bierzemy pod uwagę rasę z jaką mamy do czynienia. Według literatury HSA serca najczęściej występuje u owczarków niemieckich oraz golden retrieverów. Informacje te pokrywają się z naszymi statystykami. Typową lokalizacją tego guza jest prawy przedsionek oraz uszko prawego przedsionka. Niekiedy może on naciekać na ścianę prawej komory, a także występować wewnątrz lewej komory, w przegrodzie międzykomorowej lub u podstawy serca. Ze względu na zróżnicowaną morfologię tych zmian, często samo badanie echokardiograficzne nie pozwala na pewne rozpoznanie. Dopiero obserwacja tempa wzrostu masy guzowatej w badaniach kontrolnych umożliwia dokładniejsze określenie rodzaju zmiany. W celu uzyskania dokładniejszego obrazu zmiany oraz oceny jej rozmiarów, wykonuje się również tomografię komputerową klatki piersiowej. Badania biopsyjne w przypadku podejrzenia HSA z reguły rzadko są wykonywane ze względu na ryzyko znacznego krwawienia ze zmiany. Jednak w ostatnim czasie coraz więcej lekarzy z powodzeniem przeprowadza takie badania, co pozwala na dokładniejsze rozpoznanie. 

Pies Ronin, HSA w ścianie prawego przedsionka

W porównaniu z guzami podstawy serca, naczyniakomięsak charakteryzuje się bardzo szybkim, inwazyjnym wzrostem, prowadzącym już we wczesnym etapie choroby do objawów klinicznych związanych z obecnością płynu w worku osierdziowym. Bardzo często pacjent trafia do nas z tamponadą serca, a dopiero późniejsze badania kontrolne ujawniają, że przyczyną gromadzenia płynu jest nowotwór o cechach naczyniakomięsaka  Niestety, w momencie rozpoznania nowotworu często obecne są już przerzuty. Rozpoznanie naczyniakomięsaka wiąże się niestety z niepomyślnym rokowaniem.

    Podziel się: