Echo serca
Badanie echokardiograficzne to technika obrazowania ultrasonograficznego serca, która pozwala na ocenę jego wielkości oraz zmian w nim zachodzących na skutek procesów patologicznych. U wielu pacjentów badanie echokardiograficzne stanowi ostateczną metodę rozpoznania choroby serca i oceny stopnia jej zaawansowania celem dopasowania dalszego postępowania leczniczego (farmakologicznego bądź operacyjnego). Dobrze przeprowadzone badanie potwierdza wstępne rozpoznanie postawione na podstawie badania klinicznego i innych technik diagnostycznych (EKG, RTG). To, co różni badanie echokardiograficzne od badania rentgenowskiego to przede wszystkim możliwość dokładniejszej oceny wielkości poszczególnych jam serca, grubości ich ścian oraz ocenę jego funkcji. Dodatkową zaletą tego badania jest możliwość powtarzania go bez konieczności znieczulania pacjenta.
Należy pamiętać, że w badaniach ultrasonograficznych duże znaczenie ma czynnik ludzki – wynik i dalsze postępowanie może zależeć w dużej mierze od doświadczenia i prawidłowej interpretacji obrazu ultrasonograficznego przez badającego lekarza, który dodatkowo obeznany jest z możliwościami i ograniczeniami tej techniki obrazowania. Z tego względu w naszej przychodni pracujemy jako zespół lekarzy kardiologów i pulmonologów. Wymieniamy się naszymi doświadczeniami i często wspólnie analizujemy możliwości lecznicze pacjentów.
Badanie funkcji serca składa się z kilku części, a w tym między innymi z oceny zmian w wielkości przedsionków/komór, ocena funkcji skurczowej i rozkurczowej komór oraz określenia zmian hemodynamicznych (ubytki, wady anatomiczne) lub pojedynczych zastawek (zwężenia, niedomykalności). Stosowana technika badania dopplerowskiego w istotny sposób rozszerzyła przydatność kliniczną diagnostyki ultrasonograficznej serca. Umożliwia ono rejestrację szybkości, kierunku oraz jakości (laminarny/turbulentny) przepływu krwi w sercu i głównych naczyniach krwionośnych. Wykorzystuje się tę metodę przede wszystkim do oceny szybkości przepływu krwi przez badane naczynie (aorta, tętnica płucna) lub zastawki serca. Rejestracja przepływów metodami dopplerowskim pozwala na określenie stopnia niedomykalności czy zwężenia na podstawie obliczonego gradientu ciśnień. W weterynarii najczęściej wykonywane są pomiary przepływów przez duże naczynia krwionośne – aortę i tętnicę płucną oraz przez zastawki przedsionkowo-komorowe (ocena niedomykalności i zwężeń). Niekiedy zachodzi również potrzeba obliczenia innych przepływów występujących przy wadach serca. Obecnie rozszerzona diagnostyka echokardiograficzne z pełnym badaniem dopplerowskim staje się praktycznie nieodzownym narzędziem diagnostyki chorób i wad serca u psów i kotów.
Badanie echokardiograficzne może również w niektórych przypadkach umożliwić ocenę struktur znajdujących się w bezpośredniej okolicy serca i ułatwić rozpoznanie guzów śródpiersia, przepuklin przeponowych, przepuklin przeponowo-osierdziowych bądź określić przyczynę gromadzenia się płynu w klatce piersiowej czy worku osierdziowym. Wykorzystanie ultrasonografii pozwala nam na zwiększenie bezpieczeństwa podczas usuwania płynu z worka osierdziowego, klatki piersiowej bądź jamy brzusznej, a także umożliwia wykonywanie celowanych biopsji diagnostycznych, np. biopsji guzów płuc.
Badanie wymaga chwili spokoju i współpracy ze strony zwierzęcia. W bardzo rzadkich sytuacjach podejmujemy z właścicielami decyzję o sedacji (uspokojeniu farmakologicznym) celem wykonania badania. Czasem jest to wskazane ze względu na dobro zwierzęcia, bezpieczeństwo i jakość badania. W przypadku kotów warto zadbać o spokojny dojazd do lecznicy, odpowiedniej wielkości transporter, który można w łatwy sposób otworzyć bez konieczności wyciągania zwierzęcia na siłę. Często przez właścicieli kotów stosowane są przed wizytą leki lekko uspokajające i dla wielu kotów jest to pomocne w sytuacjach stresujących.